คนที่เคยดูหนังที่บรูซลีแสดง ต้องคุ้นชินกับเสียงร้อง “วู้ว! วู้ว!” ของเขา ในตอนที่เขาออกลีลาการต่อสู้ใส่พวกคนร้าย คุณเคยสังเกตไหมว่าท่าทางการต่อสู้ของบรูซลีไม่ได้ถูกจำกัดให้อยู่ตามลักเกณฑ์ของการต่อสู้ประเภทใดประเภทหนึ่ง วิธีออกลวดลายฟาดแข้งฟาดขาใส่คู่ต่อสู้ของเขานั้น ช่างน่าฉงนและแสนจะพลิ้วไหวยากที่ใครจะเลียนแบบได้ง่าย ๆ ดังนั้น เขาถึงได้บัญญัติศิลปะการต่อสู้ในแบบบรูซลีกันว่า “เจี๋ย ฉวน เต้า”
เจี๋ย ฉวน เต้า (Jeet Kune Do) เป็นรูปแบบศิลปะการต่อสู้ที่ได้รับความนิยม ซึ่งมุ่งเน้นปรัชญาและทักษะการต่อสู้ในทางปฏิบัติได้จริง ๆ มากกว่ารูปแบบการเคลื่อนไหวที่ตายตัวของวิธีต่อสู้แบบอื่น ๆ แม้ว่าสไตล์การฝึกของ เจี๋ย ฉวน เต้า จะแตกต่างกันไปตามเทคนิคของผู้ฝึกสอน แต่ทุกคนมีแนวคิดร่วมกันคือ เพื่อเตรียมความพร้อมให้นักเรียนทุกคน สำหรับสถานการณ์การต่อสู้ที่สมจริง
จุดกำเนิดของ เจี๋ย ฉวน เต้า
โดยใช้พื้นฐานของท่าทางมาจาก มวยหย่งชุน มวยจีนโบราณที่ออกท่าร่ายรำสอดคล้องกับปรัชญาจีน อ้างอิงการเคลื่อนไหวของสรรพสิ่งตามธรรมชาติ จึงมีความพลิ้วไหวโอนอ่อน แต่เมื่อบรูซลีนำมาปรับเปลี่ยนให้เน้นการเตะ ต่อย และตัดท่าทางที่เป็นอุปสรรคต่อการเคลื่อนไหวออกไป ประกอบกับวิธีออกหมัด ออกเท้าที่กระชับรวดเร็ว ยิ่งไปกว่านั้น บรูซลียังนำความโดดเด่นของศิลปะการต่อสู้แขนงต่างเข้ามาร่วมด้วย จนกลายเป็นการต่อสู้แบบบรูซลีที่เรียกว่า “เจี๋ย ฉวน เต้า” นับแต่นั้นมา เพราะฉะนั้น การต่อสู้ในแบบ เจี๋ย ฉวน เต้า จึงนับว่าเป็นศิลปะการต่อสู้อยู่กับโลกแห่งความเป็นจริงและเหมาะสมกับผู้ที่สนใจในศาสตร์ของปรัชญา เน้นการปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ที่หลากหลาย บรูซลีต้องการสร้างศิลปะการต่อสู้ที่ประดุจ “สายน้ำ” ที่สามารถไหลไปตามทิศทางและปรับตัวเองให้เข้ากับภาชนะไม่ว่าจะรูปใดก็ตาม เขามักให้ความสำคัญกับการออกลีลาต่อสู้ที่ยากเกินคาดเดา จนสร้างความสับสนให้ฝ่ายตรงข้ามได้อยู่เสมอ
การต่อสู้โดยไม่ต้องต่อสู้
เจี๋ย ฉวน เต้า มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในช่วงศตวรรษที่ 20 โดยมีการพยายามรวบรวมปรัชญาต่าง ๆ ของบรูซลี ที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวอย่างคล่องแคล่วโดยไม่มีความลังเล การออกหมัด ออกเท้า ด้วยความลื่นไหล ซึ่งจะถูกเรียกว่า “การต่อสู้โดยไม่ต้องต่อสู้” ซึ่งเป็นลักษณะเด่นจากตัวละครหนึ่งที่เขาได้รับบทบาท ในภาพยนตร์เรื่อง Enter the Dragon
อาจารย์สอนศิลปะการต่อสู้ที่มีชื่อเสียงหลายคน ที่ได้อุทิศชีวิตของพวกเขาเพื่อให้ความรู้และฝึกฝนเกี่ยวกับศิลปะการต่อสู้ด้วย เจี๋ย ฉวน เต้า ที่ได้รับอนุญาตจากครอบครัวให้สืบสาน ตามรอยการต่อสู้แบบบรูซลีผู้ยิ่งใหญ่ อาจารย์ทุกคนจะเน้นการฝึกให้นักเรียนของพวกเขาได้รวบรวมความสงบทางจิตใจ รวมถึงสร้างความมั่นใจในตัวเอง ก้าวข้ามข้อจำกัดของการเคลื่อนไหว รวบรวมวิธีต่อสู้ในแบบผสมผสานเอาไว้ในการต่อสู้ชนิดนี้ ซึ่งทุก ๆ คน ล้วนมีความหวังว่าศิลปะการต่อสู้แบบ เจี๋ย ฉวน เต้า นี้ จะยังคงอยู่ต่อไปไม่ว่าเวลาจะผ่านไปนานเท่าใดก็ตาม
เครดิตภาพ : https://pixabay.com/fr/photos/karat%C3%A9ka-hong-kong-2164515/